دانلود تحقیق رشته صنایع

بررسی صنعت کاشی ایران از دیدگاه متخصصین و ارائه راهکارهای مناسب

 
 
مقدمه:
طی سال‌های گذشته، ایتالیا، اسپانیا و ترکیه رتبه‌های اول تا سوم تولید و صادرات کاشی را در اختیار داشتند؛ اما در حال حاضر با ورود چین به عرصه رقابت جایگاه سوم در اختیار این کشور قرار گرفته است. ایران در این میان، جایگاه قابل قبولی نداشته و ندارد.تا قبل از سال ۱۳۳۹، تولید کاشی در ایران علی‌رغم پیشینة ۱۰ هزارسالة آن، همچنان به صورت دستی و سنتی مانده بود. از سال ۱۳۳۹ با افتتاح کارخانه کاشی ایرانا، تولید کاشی به صورت صنعتی و با ماشین‌آلات و تجهیزات جدید نیز در کشور شروع شد. قبل از پیروزی انقلاب، تولید کاشی و سرامیک در کشور در حدود ۱۲ میلیون متر مربع در سال بود که مقداری از نیاز داخلی هم از خارج وارد می‌شد.
پس از پیروزی انقلاب در همة بخش‌های تولید مصالح ساختمانی، سرمایه‌گذاری‌های خوبی صورت گرفت که یکی از این بخش‌ها، صنعت کاشی و سرامیک بود. تا سال ۱۳۶۸ ظرفیت تولید کاشی در کشور به ۲۰ میلیون متر مربع رسید و از آن به بعد با توسعة بیشتری که انجام شد، در پایان سال ۱۳۸۱ ظرفیت تولید به ۱۱۰ میلیون مترمربع افزایش یافت؛ به طوریکه در این سال حدود ۹۲ میلیون متر مربع کاشی و سرامیک تولید شد. همزمان با این افزایش ظرفیت، صنایع جانبی تولید مواد اولیه مورد نیاز این صنعت نیز رشد نسبتاً خوبی داشتند به طوریکه در حال حاضر درصد بالایی از این مواد در داخل تولید می‌شود. 
 
بازار محصولات کاشی و سرامیک در سال ۱۳۷۹ نسبتاً خوب بود، ولی در سال‌های اخیر، صدور موافقت‌اصولی‌های بی‌رویه، سبب هجوم گستردة سرمایه‌گذاران به این صنعت شده است؛ به‌طوری که میزان تولید کاشی در چند سال اخیر دو تا ‌سه برابر شده است و بر اساس پیش‌بینی‌ها، حتی این میزان تولید نیز تا پایان سال ۱۳۸۳ دو برابر خواهد شد. (مهندس صفاکیش)
دولت طی هفت سال اخیر، تلاش کرده است با اتخاذ سیاست‌هایی چون بستن بازارهای داخلی و حمایت از تولیدکنندگان، صنعت کاشی را متحول سازد. اما حتی جایگزین کردن مدرن‌ترین و پیشرفته‌ترین ماشین‌آلات و تجهیزات نیز نتوانست صنعت کاشی ایران را در سطح سایر تولیدکنندگان جهانی مطرح کند و آنچه امروز به آن دست یافته‌ایم، این است که هنوز صنعت کاشی، قدرت رقابت در عرصة بازارهای جهانی را ندارد.
 
درحال حاضر می‌توان ادعا کرد که توان تکنولوژیکی کشور در صنعت کاشی و سرامیک با کشورهای اروپایی برابری می‌کند و بعضی از شرکت‌های مهم و عمدة تولیدکنندة کاشی کشور سعی کرده‌اند همواره خود را به جدیدترین تکنولوژی‌های روز دنیا مجهز کنند. در این راستا مذاکراتی با کشورهایی مثل سوریه و لبنان نیز صورت گرفته است که تولیدکنندگان داخلی بتوانند ضمن انتقال تکنولوژی از کشورهای پیشرفته، تکنولوژی و تجهیزات موجود خود را نیز به این کشورها انتقال دهند. میزان تولید کاشی و سرامیک در کشور نزدیک به یکصد میلیون متر مربع در سال است و آمارها نشان می‌دهند که در بازار فعلی کشور، عرضة محصول بیشتر از تقاضا است. در موقعیت کنونی میزان سود و ارزش افزودة کاشی و سرامیکی که در داخل کشور تولید می‌شود در حدود ۴۰ درصد قیمت تمام‌ شدة آن است که ارزش افزودة مناسبی است ولی سودی که از صادرات این محصولات نصیب شرکت‌های تولیدکننده می‌شود بسیار کمتر و در حدود نصف سود داخلی آن است.هم‌اکنون شاهد هستیم که این صنعت به‌شدت در حال گسترش است و کشور برای جذب این میزان بار تولیدی، آمادگی لازم را ندارد. سؤال اصلی این است که مازاد محصولات تولیدی کاشی در کجا فروخته خواهد شد؟ و در آینده چه اتفاقی برای این صنعت خواهد افتاد؟. 
 
 
 
 
کلمات کلیدی:

کاشی و سرامیک

صنعت کاشی ایران

مشکلات صنعت کاشی و سرامیک

راه حلهای مناسب برای حل مشکلات صنعت کاشی و سرامیک

 
 
 
 
 
فهرست مطالب
بررسی صنعت کاشی کشور از دیدگاه متخصصین و ارائه راهکار مناسب 1
● بررسی صنعت کاشی ایران و جهان 2
● آیا تولید کاشی و سرامیک در ایران اقتصادی است؟ 4
● انگیزه‌های افزایش تولید ▪ ایجاد رقابت، راهکار توسعة صادرات 4
● دلایل سوددهی بالا 6
● نقاط قوت صنعت کاشی و سرامیک در کشور 7
▪ مهمترین نقاط قوتی که برای صنعت کاشی و سرامیک کشور در نظر گرفته می‌شوند عبارتنداز: 7
۱) بومی بودن صنعت کاشی و سرامیک 7
۲) نقش ذوق و هنر در صنعت کاشی و سرامیک 8
) منابع و مواد اولیه 8
۴) انعطاف‌پذیری صنعت کاشی و سرامیک 8
۵) ارزش افزوده نسبتاً خوب 9
● نقاط ضعف صنعت کاشی و سرامیک در کشور 10
در ذیل به برخی از مهمترین نقاط ضعفی که در این صنعت وجود دارد اشاره شده است: 10
۱) عدم تناسب حجم سرمایه‌گذاری با نیاز 10
۲) عدم تکمیل حلقه‌های صنعتی 11
۳) هزینه‌های بالای نیروی کار و انرژی 12
۴) فقدان حافظة صنعتی 12
۵) مشکلات استراتژیک 13
شناسایی بازاراهای ایجاد نشده برای تولیدکنندگان 14
● بررسی چالش: 16
● عدم توجه به کارگروهی و ایجاد خوشه‌های صنعتی 17
● ضعف در بخش صادرات و نقش دولت در فعال کردن آن 18
● پراکنده‌کاری در صنعت کاشی و سرامیک 19
● عدم داشتن استراتژی صنعتی 20
● ثابت بودن نرخ ارز طی سالهای اخیر 21
● بازار انحصاری و بالا بودن تعرفه‌های واردات 21
● مشکلات تکنولوژیک 22
۱) عدم توجه به نقش مواد اولیه 22
۲) پایین‌بودن مقیاس تولید واحدهای تولیدکننده داخل و عدم تنوع محصولات 23
۳) عدم فراوری مناسب مواد اولیه 23
۵) کمبود شرکت‌های خدمات مهندسی مشاور 24
● کاهش تأثیر مزیت‌های نسبی کشور 25
۱) معادن خاک و مواد اولیه 25
۲) نیروی انسانی 26
۴) عدم تناسب قیمت تمام‌شده محصول با افزایش تیراژ تولید 26
۵) بالابودن قیمت کاشی ایران نسبت به قیمت جهانی 27
مطمئناً با بسترسازی مناسب می‌توان با این تهدیدات مقابله نمود که برخی از این روش‌ها عبارتنداز: 28
● مطالعة موردی: بررسی یکی از صنایع موفق ترکیه 29
● چرا صنعت سرامیک در ترکیه پیشرفت کرد؟ 31
● ریشه مشکلات موجود در کجاست؟ 31
● چرا صنعت کاشی ایران نتوانست جزء اولین‌ها باشد؟ 32
● راه‌کار حل مشکلات 32
● تحلیل صنعت کاشی کشور 33
منابع 35